Εξάρθρημα ώμου

Φάση 1: Εβδομάδες 1 – 4

Περιορισμοί

Κινητοποίηση ώμου:

• 140 μοίρες κάμψη
• 40 μοίρες έξω στροφής
• Αρχικά με τον βραχίονα στα πλευρά
• Μετά από 10 ημέρες μπορεί να προχωρήσει σε 40 μοίρες έξω στροφή με τον βραχίονα σε απαγωγή μέχρι 45 μοίρες
• Καμία παθητική κινητοποίηση από τον φυσιοθεραπευτή παρά μόνο υποβοηθούμενη ενεργητική
• Ασθενείς μετά από μια ανοικτή αποκατάσταση της πρόσθιας αστάθειας με ταυτόχρονη πλαστική του υποπλάτιου μύ πρέπει να αποφεύγουν την έσω στροφή
• Για 3 εβδομάδες τουλάχιστον
• Επίσης πρέπει να αποφεύγονται κινήσεις που προκαλούν αστάθεια (π.χ. απαγωγή – έξω στροφή)

Ακινητοποίηση

• Ακινητοποίηση με ανάρτηση από τον αυχένα
• Χρονική διάρκεια της ακινητοποίησης 4 εβδομάδες κατά την διάρκεια της ημέρας και ιδιαίτερα της νύχτας

Έλεγχος του πόνου

Αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την αποκατάσταση, η μείωση του πόνου και της φλεγμονής. Χρησιμοποιούμε λοιπόν:

• Φάρμακα: Αναλγητικά για 7-10 ημέρες μετά από την χειρουργική επέμβαση
• Ειδικές θεραπευτικές μορφές:
  • Πάγος, υπέρηχοι, HVGS, υπερθερμία, κλπ.
  • Υγρή θερμότητα πριν από την θεραπεία, πάγος στο τέλος της θεραπείας

Κίνηση - Ώμος

• Στόχοι: Μόνο ενεργητική κίνηση
  • 140 μοίρες κάμψης
  • 40 μοίρες έξω στροφής με το βραχίονα στην πλευρά
  • Μετά από 10 ημέρες, μπορεί να προχωρήσει στην έξω στροφή με τον βραχίονα σε απαγωγή μέχρι 45 μοίρες
  • Καμία ενεργητική κίνηση έσω στροφής σε ασθενείς που έγινε και πλαστική του υποπλάτιου μυ
• Ασκήσεις:
  • Αρχίζουμε με εκρεμμοειδής κινήσεις Codman για γρήγορη κινητοποίηση
  • Ασκήσεις απόκτησης τροχιάς κίνησης

Παθητική έσω στροφή με τον βραχίονα να εφάπτεται της πλευράς μέχρι το στομάχι ιδιαίτερα για ασθενείς που χειρουργικά προστατεύεται η έσω στροφή

Κίνηση - Αγκώνας

• Παθητική κινητοποίηση προοδευτικά σε ενεργητική
  • 0 μοίρες -130 μοίρες κάμψη
  • Πρηνισμός – υπτιασμός
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης του υπερακάνθιου μυ εντός των ορίων των ενεργητικών ασκήσεων
  • Ισομετρικές ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας με κάμψη αγκώνα 90 μοίρες και τον βραχίονα στο πλάι
  • Έσω στροφής: Καμία κίνηση έσω στροφής δεν εκτελείται σε ασθενείς που υπεβλήθησαν και σε σύγχρονη πλαστική του υποπλάτιου μυ πριν από την παρέλευση 4 – 5 εβδ.
  • Έξω στροφής / Απαγωγής / Κάμψης
• Ασκήσεις σύλληψης των δακτύλων

Φάση 2: Εβδομάδες 4 – 8

Περιορισμοί

Κριτήρια για την πρόοδο στη φάση 2:

• Κινητοποίηση ώμου: Ενεργοπαθητική τροχιά κίνησης
  • 160 μοίρες κάμψης / 60 μοίρες έξω στροφής / 70 μοίρες απαγωγής
• Αποφεύγουμε γενικώς κινήσεις που προκαλούν αστάθεια στον χειρουργημένο ώμο όπως είναι η απαγωγή και η έξω στροφή

Σημείωση: Για τους αθλητές που χρησιμοποιούν τον ώμο σαν βασική άρθρωση και ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό, οι περιορισμοί είναι λιγότεροι, αν και υπάρχει ένας υψηλότερος κίνδυνος υποτροπής και η πλήρης κίνησης ανακτάται σε γρηγορότερο διάστημα από 6 – 8 εβδομάδες.

Ακινητοποίηση:

Διακοπή της ακινητοποίησης

Έλεγχος του πόνου:

• Φάρμακα
  • NSAIDs για τους ασθενείς με επίμονα συμπτώματα
• Ειδικές θεραπευτικές μορφές
  • Πάγος, υπέρηχοι, HVGS
  • Υγρή θερμότητα πριν από την θεραπεία, πάγος στο τέλος της συνεδρίας

Κινητοποίηση - Ώμος

• Στόχοι: 160 μοίρες κάμψης / 60 μοίρες έξω στροφής / 70 μοίρες απαγωγής
• Ασκήσεις: Ενεργητικές ασκήσεις τροχιάς κίνησης

Σημείωση: Για τους αθλητές υψηλών στόχων απαιτείται η γρήγορη απόκτηση της τροχιάς κίνησης και η αποφυγή συμφύσεων.

Ενίσχυση μυών:

• Ενίσχυση του υπερακάνθιου μυ, εντός των ορίων των ενεργητικών ασκήσεων της τροχιάς κίνησης
  • Ισομετρικές ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας με τον αγκώνα λυγισμένο σε 90 μοίρες και τον βραχίονα στην πλευρά
    • Έσω στροφή: Καμία έσω στροφή δεν δίνεται σε ασθενείς που υπεβλήθησαν και σε πλαστική του υποπλάτιου μυ πριν από την παρέλευση 5 εβδομάδων / Έξω στροφή / Απαγωγή / Κάμψη
  • Προοδευτικά προχωράμε σε ελαφρές ισοτονικές ασκήσεις ανοικτής αλυσίδας με Therabands
  • Οι ασκήσεις εκτελούνται με τον αγκώνα λυγισμένο σε 90 μοίρες
  • Η αρχική θέση είναι με τον ώμο σε ουδέτερη θέση 0 μοίρες κάμψης, απαγωγής και έξω στροφής.
  • Οι ασκήσεις εκτελούνται μέσω ενός τόξου τουλάχιστον 45 μοίρες σε κάθε ένα από τα πέντε επίπεδα κίνησης
  • Υπάρχουν 6 κωδικοποιημένες με χρώμα ζώνες που κάθε μία δίνει αντίσταση από 1 – 6 περίπου κιλά.
  • Η προοδευτική αλλαγή αντίστασης (αλλαγή ζώνης) γίνεται συνήθως σε διάστημα 2 – 3 εβδομάδων
  • Οι ασκήσεις με Theraband επιτρέπουν την πλειομετρική ενίσχυση των μυών του ώμου και είναι μια μορφή ισοτονικών ασκήσεων (που χαρακτηρίζονται από την διαφορετική ταχύτητα και την σταθερή αντίσταση)
• Ενίσχυση των σταθεροποιών μυών της ωμοπλάτης με ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας
• Οπίσθια κίνηση της ωμοπλάτης (ρομβοειδής, μέση μοίρα τραπεζοειδούς)
• Πρόσθια κίνηση της ωμοπλάτης (πρόσθιος οδοντωτός)
• Κατάσπαση ωμοπλάτης (πλατύς ραχιαίος, πρόσθιος οδοντωτός, τραπεζοειδής)
• Άρσεις του ώμου (τραπεζοειδής, ανελκτήρας της ωμοπλάτης)

Φάση 3: Εβδομάδες 8 – 12

Περιορισμοί

Κριτήρια για την πρόοδο στη φάση 3:

• Ελάχιστος πόνος κατά την ενεργητική τροχιά και τις ασκήσεις μυικής ενδυνάμωσης
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης του υπερακάνθιου και των σταθεροποιών μυών της ωμοπλάτης
• Ικανοποιητική φυσική εξέταση

Στόχοι

• Βελτίωση της δύναμης της ισχύος και της αντοχής
• Βελτίωση του νευρομυϊκού ελέγχου και της ιδιοδεκτικότητας του ώμου
• Αποκατάσταση του πλήρους εύρους τροχιάς κίνησης του ώμου
• Καθιέρωση ενός προγράμματος ασκήσεων συντήρησης το οποίο θα εφαρμόζεται τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα.

Έλεγχος του πόνου

• Φάρμακα
  • NSAIDs για τους ασθενείς με επίμονα συμπτώματα
• Ειδικές θεραπευτικές μορφές
  • Πάγος, υπέρηχοι, HVGS
  • Υγρή μορφή θερμότητας πριν από την θεραπεία, πάγος στο τέλος της συνεδρίας

Κινητοποίηση - Ώμος - Στόχοι

• Απόκτηση ίσης κίνησης με την αντίθετη πλευρά
• Ενεργητικές ασκήσεις τροχιάς κίνησης
• Υποβοηθούμενες ενεργητικές ασκήσεις τροχιάς κίνησης
• Παθητικές ασκήσεις τροχιάς κίνησης
• Διατατικές ασκήσεις, ιδιαίτερα για την οπίσθια μοίρα του θυλάκου

Ασκήσεις ενίσχυσης

• Ασκήσεις ενίσχυσης του υπερακάνθιου,
  • τρεις φορές την εβδομάδα, 8 -12 επαναλήψεις για 3 σετ
  • Χρήση Theraband / Ελαφριές ισοτονικές ασκήσεις με αλτήρες
• Ασκήσεις ενίσχυσης των σταθεροποιών μυών της ωμοπλάτης
  • Κλειστής κινητικής αλυσίδας / Ανοικτής κινητικής αλυσίδας

Ασκήσεις μυικής αντοχής των άνω άκρων

• Ασκήσεις αντοχής στη δύναμη (πολλές επαναλήψεις με μικρά βάρη)
• Εργόμετρο άνω άκρων

Επανεκπαίδευση της ιδιοδεκτικότητας

• Πατέντα PNF

Λειτουργική ενίσχυση

• Πλειομετρικές ασκήσεις
• Προοδευτική, συστηματική, διαλλειματική προπόνηση επιστροφής στην αθλητική δραστηριότητα

Η πλήρης αποκατάσταση αναμένεται μετά τον 6ο μήνα και οι περισσότεροι αθλητές-ασθενείς επανέρχονται στην αθλητική δραστηριότητα πριν τον 5ο μήνα

Επιπλοκές - Κίνδυνοι

• Παραμένουσα αστάθεια
• Απώλεια κίνησης
• Έλλειψη δύναμης ειδικά στην κίνηση της απαγωγής
• Συνεχής πόνος

Αντιμετώπιση των επιπλοκών

• Επιστροφή των ασθενών σε προηγούμενα στάδια θεραπείας
• Έμφαση στην αντιμετώπιση του πόνου με διάφορες θεραπευτικές μεθόδους
• Πιθανή χειρουργική διόρθωση